Lịch sử không thể lãng quên

Karl Marx phê phán các sử gia coi 30 năm lịch sử vừa mới diễn ra là chính trị. Vì có nhiều bí mật chưa tỏ tường hóa[1].Theo Marx, lịch sử là tất cả những gì vừa xảy ra, kể cả khoảnh khắc vừa mới trôi qua.

Khi là sinh viên hàng triệu người trẻ được dạy rằng có những sự thật lịch sử chưa nên nói vì chưa có lợi. (vì trong chiến tranh, rất cần những khoảnh khắc, những “im lặng” về sự thật, vì sợ bị kẻ thù lợi dụng, lòng dân ly tán…)
Thế nhưng giới hạn của sự lãng quên nằm ở mức nào, bao lâu hay đến bao giờ? 36 năm đã qua sau cuộc chiến tranh Biên giới phía Bắc ở 6 tỉnh biên giới (17/2/1979 -17/2/2015) [2] và 37 năm sau cuộc chiến tranh chống Khmer Đỏ ở biên giới Tây Nam từ năm 1978 đến ngày 7/1/1979, do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo, đã có hàng vạn chiến sĩ bộ đội Việt Nam hy sinh và được nhà nước công nhận là liệt sĩ.Lịch sử không thể lãng quên sự hy sinh dũng cảm của hàng vạn con người đã ngã xuống cho dân tộc trường tồn, cho Đảng muôn năm.
Đảng, Nhà nước luôn/thường khẳng định việc phải giữ gìn bản sắc của văn hóa Việt Nam. Bản sắc dân tộc Việt Nam là gì nếu không phải phần lớn nhất, độc đáo nhất, phi thường nhất, chính là truyền thống không thể bị đồng hóa, truyền thống quật cường bất khuất của Tổ quốc? Nói như thế cũng là để khẳng định rằng không một ai có quyền lãng quên lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc Việt Nam là có tội với tiên tổ, giống nòi.
Lịch sử có chức năng là “người thầy” của cuộc sống. Chính lịch sử dạy cho hiện tại những sai lầm cần tránh khỏi, sự tỉnh táo trước những gì tương tự đã từng xẩy ra. Nếu cứ coi quá khứ không thể thay đổi sẽ làm tổn hại hiện tại.
Ngày 17/2/1979 đến muôn năm, của muôn lớp lớp các thế hệ người Việt Nam, nhất định phải “được nhớ” nhớ bởi đó là sự thật và là bản chất của lịch sử. Không thể để hàng triệu con người được gọi là trẻ tuổi biết/không biết 17 tháng 2 năm 1979.

Việc né tránh quá khứ chỉ càng làm cho hiện tại phức tạp, đớn đau hơn.

[1] “Hậu hiện đại” hoặc “sau hiện đại” để chỉ quãng thời gian tranh tối, tranh sáng

[2] Luật pháp ở nhiều nước quy định việc giải mã toàn bộ bí mật lịch sử chỉ khoảng trên dưới 30 năm.